سیستم اطفا حریق چیست؟
سیستم اطفا حریق به مجموعهای از تجهیزات و روشها اطلاق میشود که به منظور شناسایی، کنترل و خاموش کردن آتش طراحی شدهاند.
این سیستمها میتوانند شامل انواع مختلفی از روشهای اطفا حریق، مانند آب، مواد شیمیایی، گازهای خاموشکننده و یا سیستمهای خودکار باشند.
انواع سیستم اطفا حریق
به طور کلی سیستم اطفا حریق با توجه به کاربری، به دو دستهی اطفا حریق دستی و اطفا حریق خودکار تقسیم میشوند. اطفاء حریق دستی توسط کاربران ساختمان، آتشنشانان و افراد متخصص و اطفاء خودکار بدون دخالت هیچ نیروی انسانی صورت میگیرد.
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک میتواند تحت نظارت یک کنترل پنل و یا به صورت کاملا خودکار عمل کند. کنترل پنل، بیشتر در مواردی که نیاز به ارتباط و صدور فرامین به سیستمهای اطفاء حریق مورد نیاز باشند مورد استفاده قرار میگیرد.
سیستم اطفا حریق دستی
سیستم اطفا حریق دستی به طور معمول توسط افراد آموزشدیده و یا آتشنشانان به کار گرفته میشوند، نقش بسیار مهمی در مهار آتشسوزی دارند.
سیستم اطفا حریق خودکار
سیستم اعلام حریق خودکار بهگونهای طراحی شدهاند که به طور اتوماتیک و بدون نیاز به نظارت انسان، وجود آتش را شناسایی کرده و هشدار میدهند.
انواع سیستم اطفا حریق خودکار
- سیستم اطفا حریق اسپرینکلر
- سیستم اطفا حریق گازی
- سیستم اطفا حریق فوم
به دنبال پیادهسازی سیستم اطفا حریق در ساختمان خود هستید؟
شرکت آتش کاران برزین با بیش از 10 سال تجربه در زمینه طراحی، اجرا و نصب انواع سیستم اعلام حریق، آماده ارائه خدمات و فروش تجهیزات آتش نشانی میباشد.
انواع سیستم اطفا حریق ساختمان
سیستمهای اطفا حریق به عنوان یکی از اجزای حیاتی در حفاظت از جان انسانها و اموال در برابر آتشسوزیها شناخته میشوند. انواع سیستم اطفا حریق به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: سیستمهای دستی و سیستمهای خودکار. در ادامه به بررسی انواع مختلف این سیستمها و ویژگیهای هر یک میپردازیم.
در ساختمانها، سیستمهای اطفا حریق در اشکال و اندازههای مختلفی وجود دارند که برای انواع مختلف آتشها طراحی شدهاند. برخی از آنها برای مقابله با آتشسوزیهای آشپزخانه طراحی شدهاند، در حالی که بعضی برای مبارزه با آتشسوزیهای ناشی از سوختهای مایع یا جامد قابل اشتعال ساخته شدهاند. سیستمهای اطفا حریق مبتنی بر آب دارای آب فشار قوی هستند که دمای مواد در حال سوختن را کاهش میدهند و تأمین اکسیژن آنها را قطع میکند. مدلهای مبتنی بر فوم حاوی فوم هستند که شعلهها را خاموش کرده و از گسترش آنها جلوگیری میکنند. سیستمهای اطفا حریق شیمیایی از پودر خشک یا مواد شیمیایی استفاده میکنند که با مواد در حال سوختن واکنش نشان میدهند تا یک مانع ایجاد کرده و شعله را خاموش کنند.
هنگام انتخاب سیستم اطفا حریق در ساختمان، مهم است که محیط محلی و شرایط اضطراری احتمالی را در نظر بگیرید. کلاسهای مختلف آتش به تجهیزات مختلفی نیاز دارند، بنابراین اطمینان حاصل کنید که مدل مناسب برای وضعیت خود را دارید. علاوه بر این، ضروری است که تمام اعضای پرسنل بدانند چگونه به درستی از تجهیزات استفاده کنند و به طور منظم تمرین کنند تا در صورت بروز اضطراری آماده باشند.
سیستم اطفا حریق دستی
سیستمهای دستی به تجهیزاتی اطلاق میشود که نیاز به دخالت انسان دارند تا در مواقع بحرانی عمل کنند. این سیستمها شامل موارد زیر هستند:
کپسولهای آتشنشانی:
این ابزارها در انواع مختلفی از جمله کپسولهای آب، پودر، دیاکسید کربن و فوم در دسترس هستند. هر کدام از این کپسولها برای نوع خاصی از آتش (مانند آتشهای مایع، جامد یا الکتریکی) طراحی شدهاند و به راحتی قابل حمل و استفاده هستند.
شلنگهای آتشنشانی:
این شلنگها به منابع آب متصل میشوند و برای اطفا حریق در مقیاسهای بزرگتر استفاده میشوند. شلنگهای آتشنشانی معمولاً در ساختمانهای تجاری و صنعتی نصب میشوند و نیاز به آموزش و مهارت برای استفاده مؤثر دارند.
باید عنوان کرد که شیلنگ های آتشنشانی یکی از ابزارهای حیاتی در عملیات اطفای حریق است که به منظور انتقال آب یا مواد شیمیایی اطفایی از منبع آب به محل آتشسوزی طراحی شده است. این شیلنگها معمولاً از مواد مقاوم در برابر حرارت و فشار ساخته میشوند و در اندازهها و طولهای مختلف موجود هستند تا بتوانند نیازهای مختلف را برآورده کنند. شیلنگهای آتشنشانی به دلیل انعطافپذیری و قابلیت اتصال به تجهیزات مختلف، امکان دسترسی آسان به نقاط دور از دسترس را فراهم میکنند. نگهداری و بازرسی منظم این شیلنگها برای اطمینان از عملکرد صحیح آنها در مواقع اضطراری ضروری است.
سیستم اطفا حریق خودکار (اتوماتیک)
سیستم اطفای حریق اتوماتیک به منظور کنترل و خاموش کردن حریق به صورت خودکار طراحی شده است. این سیستم به گونهای عمل میکند که در دقایق اولیه آتشسوزی، قبل از اینکه آتش به مکانهای دیگر سرایت کند، جلوی گسترش آن را میگیرد و در نهایت حریق را خاموش میکند. از ویژگی های سیستم اطفا حریق اتوماتیک یا خودکار میشود به موارد زیر اشاره کرد:
عملکرد خودکار: یکی از ویژگیهای برجسته این سیستم، عملکرد کاملاً خودکار آن است. این بدان معناست که نیازی به دخالت انسان برای فعال شدن ندارد. سنسورهای پیشرفتهای که در این سیستم تعبیه شدهاند، به محض شناسایی حرارت یا دود، به طور خودکار عمل میکنند.
سرعت عمل: زمان واکنش این سیستمها بسیار سریع است، که به کاهش خسارات مالی و جانی کمک میکند. این امر به ویژه در محیطهای پرخطر و شلوغ اهمیت دارد.
انواع سیستمها: سیستمهای اطفای حریق ساختمان بسته به تعداد طبقات، نوع ساختمان (مسکونی، تجاری، صنعتی) و تعداد واحدها دارای انواع مختلفی هستند. این تنوع به طراحان و مهندسان این امکان را میدهد که سیستم مناسب را با توجه به نیازهای خاص هر ساختمان انتخاب کنند.
به طور کلی سیستم اطفا حریق خودکار به تجهیزاتی اطلاق میشود که به صورت خودکار در صورت تشخیص آتش عمل میکنند. این سیستمها شامل موارد زیر هستند:
سیستم اطفا حریق اسپرینکلر :
اسپرینکلر ها به طور خودکار در زمان تشخیص آتش فعال میشوند و آب را بر روی ناحیه آتشسوزی میپاشند. سیستمهای اسپرینکلر معمولاً در ساختمانهای تجاری و مسکونی نصب میشوند و میتوانند به کاهش شدت آتش کمک کنند.
سیستم اطفا حریق اسپرینکلر یک اقدام حفاظتی مؤثر در برابر آتشسوزی است. این سیستم شامل یک شبکه تأمین آب میباشد که فشار و دبی کافی را به لولهکشی توزیع آب منتقل میکند؛ این لولهها به اسپرینکلرهای آتشنشانی متصل هستند.
در سالهای اخیر، اسپرینکلرهای آتشنشانی به یکی از اجزای ضروری تجهیزات ایمنی در بسیاری از ساختمانهای مدرن تبدیل شدهاند. این سیستمها به طور گسترده در مکانهایی مانند بیمارستانهای تازهساخت، مدارس، هتلها، و سایر ساختمانهای عمومی و صنعتی نصب میشوند.
نصب آبپاشها میتواند به کاهش تلفات احتمالی اموال و وقفه در کسب و کار کمک کند. هر اسپرینکلر بهطور مستقل و با رسیدن به دمای مشخصی فعال میشود. این ویژگی باعث میشود که تنها اسپرینکلرهای نزدیک به منبع آتش فعال شوند، که در نتیجه تعداد آبپاشهایی که کار میکنند، محدود به همان نواحی میشود. به همین دلیل، ممکن است نیاز به نصب سیستمهای اطفا حریق اسپرینکلر در مکانهای مختلف وجود داشته باشد تا ایمنی به حداکثر برسد.
سیستم اطفا حریق گازی:
هنگامی که در محیطهای مختلف مانند ساختمانهای صنعتی، اداری، تجاری و مسکونی آتشسوزی (حریق) روی میدهد و امکان استفاده از تجهیزات اطفا حریق مانند کپسول آتشنشانی، فوم، آب و مه آب به دلیل وارد شدن خسارت به تجهیزات موجود یا خطر برقگرفتگی وجود نداشته باشد، استفاده از سیستم اطفا حریق اتوماتیک گازی به عنوان یک راهکار مؤثر و ایمن مطرح میشود.
در این روش، از گازهای بیخطر و غیر سمی برای خاموش کردن آتش استفاده میشود. این گازها معمولاً به گونهای طراحی شدهاند که بتوانند اکسیژن موجود در محیط را کاهش دهند
سیستمها از گازهای خاصی مانند CO2 یا FM-200 برای خاموش کردن آتش استفاده میکنند. این نوع سیستمها به ویژه در محیطهایی که تجهیزات الکتریکی حساس وجود دارد، مورد استفاده قرار میگیرند، زیرا گازها بدون آسیب رساندن به تجهیزات، آتش را خاموش میکنند.
سیستم اطفا حریق فوم :
این سیستمها برای اطفای حریقهای مایع طراحی شدهاند و با ایجاد یک لایه فومی بر روی سطح مایع، مانع از انتشار آتش میشوند. این نوع سیستمها معمولاً در صنایع نفت و گاز و انبارهای مواد شیمیایی استفاده میشوند.
سیستم اطفا حریق فوم یکی از روشهای نوین و مؤثر برای مقابله با آتشسوزیهای ناشی از مایعات قابل اشتعال است. این سیستم با استفاده از فومی خاص که ترکیبی از آب، مواد فومزا و هوا میباشد، یک لایه ضخیم بر روی سطح آتش ایجاد میکند. این لایه مانع از ورود اکسیژن به مواد سوختی شده و فرآیند خاموشسازی را تسریع میکند. به دلیل کارایی بالا و توانایی کنترل آتشهای وسیع، این تکنولوژی به طور گسترده در صنایع پتروشیمی، پالایشگاهها و انبارهای مواد شیمیایی به کار گرفته میشود.
عملکرد سیستم اطفا حریق فوم
در سیستم اطفا حریق فوم، فوم به عنوان عامل خاموشکننده استفاده میشود. این فوم از حبابهای کوچک پر از هوا تشکیل شده و چگالی کمتری نسبت به آب دارد. ترکیب فوم شامل آب، کنسانتره فوم و هواست. تولیدکنندگان مختلف محلولهای فوم و کنسانترههای خاص خود را ارائه میدهند و نسبت فوم به آب بسته به نوع کاربرد متفاوت است. این سیستم به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود، گزینهای ایدهآل برای مقابله با آتشسوزیهای خطرناک به شمار میآید.
سیستم اطفا حریق مسکونی
آتشسوزی یکی از خطرات جدی در زندگی روزمره ماست. به طور میانگین، سالانه ۵ میلیون آتشسوزی در جهان رخ میدهد که حدود ۸۰٪ از این آتشسوزیها مربوط به منازل است. این آمار نشاندهنده اهمیت ویژهای است که باید به نصب و راهاندازی سیستمهای اطفا حریق در ساختمانهای مسکونی توجه کنیم.
سیستم اطفا حریق مسکونی میتواند نقش فوق العاده مهمی در نجات جان و مال مردم ایفا کند. سیستم اطفا حریق مسکونی باید طبق ضوابط آتش نشانی تهران اجرا گردد.
سیستم اطفا حریق در منازل
در منازل، وجود موادی مانند مبل، فرش و پرده باعث میشود که آتش به سرعت گسترش یابد. در شرایط بحرانی، پدیدهای به نام Flash Over میتواند در کمتر از ۵ دقیقه اتفاق بیفتد، که این موضوع ضرورت نصب سیستمهای اطفا حریق را بیش از پیش نمایان میکند.
تجهیزات سیستم اطفا حریق
تجهیزات سیستم اطفا حریق به وسایلی اطلاق میشود که در عملیات اطفا حریق بهوسیله افراد عادی و آتشنشانها مورد استفاده قرار میگیرند. این تجهیزات میتوانند به دو دسته اتوماتیک و دستی تقسیم شوند:
تجهیزات دستی سیستم اطفا حریق
- مانیتور اطفا حریق
- هوزریل آتش نشانی
- شیرهای هیدرانت اطفاء حریق
- فایر باکس (جعبه آتش نشانی)
- نازل
- پتوی نسوز
- شیلنگ آتش نشانی
- قرقره و شیلنگ آتش نشانی
تجهیزات سیستم اطفا حریق اتوماتیک
- اسپرینکلر
- کپسول گاز IG55
- کپسول گاز CO2
- کپسول گاز FM200
- کپسول آتش نشانی
ضوابط طراحی سیستم اطفا حریق
سیستم اطفا حریق در ساختمانهای مسکونی باید بر اساس ضوابط و دستورالعملهای سازمان آتشنشانی طراحی شود. برخی از این ضوابط به شرح زیر است:
- ساختمانهای ۴ طبقه: باید در هر طبقه کپسول آتش نشانی و در پارکینگ، آبپاش یا اسپرینکلر نصب شود.
- ساختمانهای ۵ طبقه: در این ساختمانها که هر طبقه شامل حداکثر ۴ واحد مسکونی است، لازم است کپسول آتش نشانی، جعبه آتش نشانی (سیستم تر) و اسپرینکلر در طبقات و پارکینگ تعبیه شود.
- ساختمانهای ۶ طبقه و بیشتر: در این ساختمانها باید کپسول آتش نشانی، جعبه آتش نشانی (سیستم آتش نشانی تر)، سیستم آتش نشانی خشک (رایزر خشک) و اسپرینکلر در طبقات و پارکینگ نصب شود.
نصب و راهاندازی سیستمهای اطفا حریق در ساختمانهای مسکونی نه تنها به حفظ جان انسانها کمک میکند، بلکه از خسارات مالی ناشی از آتشسوزی نیز جلوگیری میکند. بنابراین، توجه به این موضوع و رعایت ضوابط طراحی سیستمهای اطفا حریق از اهمیت بالایی برخوردار است.
سوالات متداول
آیا این محصول از نظر فیزیکی به صورت BOOK/CD/DVD است؟
لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
آیا این محصول از نظر فیزیکی به صورت BOOK/CD/DVD است؟
لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
آیا این محصول از نظر فیزیکی به صورت BOOK/CD/DVD است؟
لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
آیا این محصول از نظر فیزیکی به صورت BOOK/CD/DVD است؟
لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.